“““ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြား ေနရသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ”””

နက္ျဖန္ ၁၄ ရက္ေန႕မွာ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈကို ကုလမွာ အဆံုးအျဖတ္ ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္... သူမ်ား လက္ထဲ ေရာက္ပီးမွ ျပန္ေတာင္းဖို႕က မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သတိခ်ပ္ေစခ်င္ပါတယ္..... အစိုးရကို မုန္းလို႕ ရ ပါတယ္.... တိုင္းျပည္ကုိ သူမ်ားလက္ထဲ ထည့္လို႕မရပါဘူး.... အေရးႀကီးရင္ ေသြးနီးဖို႕ သတိ ရွိေစ ခ်င္ ၾကပါတယ္ ဆိုတာ ေျပာရင္း ဒီစာေလးကို ျပန္ရွယ္လိုက္ပါတယ္......

အကယ္၍ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႕သည္ ဤကုလားမ်ား၀င္ေရာက္မႈကို မဟန္႕တားႏိုင္ပါက ရခိုင္ေဒသ၊ စစ္ေတြခ႐ိုင္ တစ္ခုလံုးသည္ စစ္တေကာင္းသား၊ ဘဂၤါလီကုလားမ်ား၏ လက္ေအာက္သို႕ က်ေရာက္သြားေပလိမ့္မည္” ဟူ၍ အဂၤလိပ္္လူမ်ိဳး ေကာ္မရွင္းနာမင္းႀကီး အာဘီစမတ္(R.B Smart) ၏ စစ္ေတြခ႐ိုင္ (၁၉၁၇) ဟူေသာ စာအုပ္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသည္ ျမန္္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ နယ္နမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ျပီး  ေျမာက္လတ္ၱီတြဒ္ (၂၄ )ဒီဂရီ (၀၀)မိနစ္ႏွင့္ အေ႐ွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ (၉၀)ဒီဂရီ (၀၀)မိနစ္ အၾကား တည္ရွိေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။ ၁၉၇၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၂၆)ရက္ေန႔တြင္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ေအာက္မွ ခြဲထြက္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ လြတ္လပ္သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကျငာခဲ့သည္။

၁၉၇၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။  နယ္နိမိတ္အားျဖင့္ ေျမာက္ဘက္၊ အေ႐ွ႕ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္တို႕တြင္ အိႏိ္ၵယႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ အေ႐ွ႕ေတာင္ဘက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ ထိစပ္ေနၿပီး ေတာင္ဘက္တြင္ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ တည္ရွိသည္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ နယ္နိမိတ္ထိစပ္မႈ အေနျဖင့္္ စုစုေပါင္း (၄,၂၄၆) ကီလိုမီတာ ရွိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ထိစပ္မႈ (၁၉၃)ကီလိုမီတာ ရွည္လ်ားကာ၊ အိႏ္ၵိယႏိုင္ငံႏွင့္ ထိစပ္မႈ (၄,၀၅၃) ကီလုိမီတာ  ရွည္လ်ားသည္။ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ဒါကာျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္(၆)ခုႏွင့္ ခရိုင္(၆၄) ခရိုင္ ရွိသည္။ ဧရိယာ (၁၄၀,၀၀၀)  စတုရန္း ကီလုိမီတာေက်ာ္ရိွေသာ ႏိုင္ငံံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ္လည္း လူဦးေရမွာသန္း (၁၅၀) ခန္႔ရိွသည္။ ကိုးကြယ္မႈအေနျဖင့္ အစၥလာာမ္ဘာသာ၀င္ (၈၃) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ (၁၆)ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဆစ္ခ္ (၁)ရာခိုင္ႏႈန္း ကိုးကြယ္ၾကသည္။

ဘာသာစကားမွာ ႐ံုးသံုးအျဖစ္ ဘဂၤါလီဘာသာစကား အျပင္ အဂၤလိပ္ ဘာသာစကား ကုိပါ သတ္မွတ္ထား သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၏ ရာသီဥတုမ်ားကို ေအာက္တိုဘာမွ မတ္လ အထိ ေအးျမေျခာက္ေသြ႔ေသာ ရာသီ၊ မတ္လမွ ဇြန္လ အထိ ပူျပင္းစြတ္စိုေသာ ရာသီ၊ ဇူလိုင္လမွ ေအာက္တိုဘာလ အထိ မိုးရာသီဟူ၍ သတ္မွတ္ႏိုင္သည္။ ဧၿပီလႏွင့္ ေမလ အတြင္း၌လည္းေကာင္း၊ စက္တင္ဘာလႏွင့္ ႏို၀င္ဘာလ အတြင္း၌ လည္းေကာင္း မုန္တိုင္းမ်ား က်ေရာက္ေလ့ရွိၿပီး ကမၻာတြင္မိုးအမ်ားဆံုး ရြာသြန္းေသာ ေဒ သတစ္ခု ျဖစ္ သည္။ ဇူလိုင္လႏွင့္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ မိုးေရခ်ိန္လက္မ (၁၀၀) ေက်ာ္ရြာသြန္းၿပီး ဇြန္လႏွင့္ စက္တင္ ဘာလတြင္ မိုးေရခ်ိန္လက္မ (၇၄) ေက်ာ္အထိ ရြာသြန္းေလ့ရွိသည္။ ဇန္န၀ါရီလသည္ အေအးဆံုးျဖစ္ ကာ ေမ လသည္ အပူဆံုးျဖစ္သည္။

သံုးႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ အျငင္းပြားေနသည့္ ေျမပံု....

ေတာင္အာရွ ေဒသအတြင္း ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈ ရွိရာတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ပါကစၥတန္ႏွင့္ အိႏိ္ၵယႏိုင္ ငံမ်ားသည္ မိုးေခါင္ျခင္း၊ ေရလႊမ္းမိုးျခင္း စသည္တို႔ကို အမ်ားဆံုး ခံစားရၿပီး အထူးသျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ ငံသည္ ႏွစ္စဥ္ မုန္တိုင္း ႏွစ္ႀကိမ္ခန္႔ က်ေရာက္ေလ့ရွိၿပီး ပ်က္ဆီးဆံုး႐ံႈးမႈ၊ ေသေၾကဒဏ္ရာရရွိမႈမ်ား ရွိ သည္။ လူဦးေရ မ်ားျပားမႈေၾကာင့္ စီးပြားေရး အၾကပ္အတည္းရိွေသာ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ကာ ႏိုင္ငံေရး မ တည္ျငိမ္မႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရိွျပီး အစိုးရ အေျပာင္းအလဲ မ်ားေသာ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံလည္း ျဖစ္ သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသည္ အျခားသဘာ၀အရင္းအျမစ္ မ်ားထက္ ပင္လယ္ျပင္မွ ဓာတ္ေငြ႕တစ္ ခု တည္း သာ အားထားရသျဖင့္ ေရနက္ပိုင္း ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ ရွာေဖြတူးေဖာ္ေရးကို ဦး စားေပးေဆာင္ ရြက္ရလ်က္ ရွိသည္။ Maritime Boundary သတ္မွတ္ေရး ကိစၥရပ္ တို႕တြင္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ ငံ မ်ားႏွင့္ မၾကာခဏ အျငင္းပြားခဲ့ၿပီး ၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ားတြင္ သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ Maritime Boundary မ်ားတြင္ အိႏိ္ၵယႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔၏ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားကို ၾကံဳခဲ့ရသည္။

အိႏိ္ၵယႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔သည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ Maritime Boundary ႏွင့္ EEZ(Exclusive Economic Zone) တို႔အေပၚ လစ္လ်ဴရႈကာ ပိုမို ေတာင္းဆုိလ်က္ရွိေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ မွ ေျပာ ဆိုခဲ့သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေရနံကုမၸဏီမ်ားသို႔ ကမ္းလြန္ေရနက္ပိုင္းႏွင့္ ကမ္းနီးေရတိမ္ပိုင္းတြင္ ေရနံကြက္ (၂၈)ကြက္ ေလလံပစ္ခဲ့ရာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုုင္ငံမ်ားမွ ကန္႔ကြက္မႈမ ရိွေသာ ေလ လံကြက္ (၂၀) ခန္႔ ကိုသာ ကုမၸဏီမ်ားက ေလွ်ာက္လႊာတင္သြင္း ခဲ့သည္။  ပင္လယ္ ထြက္ေပါက္ ရရိွေရးအတြက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၾကပ္တည္းသည့္ စီးပြားေရးအေျခ အေနမ်ားေၾကာင့္ သယံ ဇာတမ်ား ထုတ္ယူ ေရာင္းခ်ႏိုင္ေရးအတြက္ ေသာ္လည္းေကာင္း ေရပိုင္နက္သတ္မွတ္ႏိုင္မႈသည္ ဘဂၤ လားေဒရွ္႕ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ ေရပိုင္နက္ျပႆနာ အျငင္းပြားေနမႈ မ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ၏ အမ်ိိဳးသားအကိ်ဳးစီးပြားကို ထိခိုက္ေစသည္ဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တို႔က ယံုၾကည္ထား သည္ ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသည္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ျပီး၊ အိႏိ္ၵယႏိုင္ငံ၏ လႊမ္းမိုးမႈ ကိုလည္း ခံေနရေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ ဆံေရး အသင့္အတင့္ ေကာင္းမြန္ျပီး၊ အေနာက္ဘက္ အင္အားၾကီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ အေထာက္အပံ့ အ ကူ အညီမ်ား ရယူကာ၊ စစ္ေရး ပူးေပါင္းေလ့က်င့္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေလ့ ရိွသည္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရမႈ၌ ပထမ ပင္လယ္ေကြ႕စစ္ပြဲမွ ျပန္လာခဲ့သည့္ အေမရိကန္ (Joint Task Force) မွ အင္အား (၇၅၀၀) တို႕သည္ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္း မ်ား ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ တြင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည္။ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ကယ္ဆယ္ေထာက္ပံ့ေရး၊ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား ႏွိမ္နင္းေရးအတြက္ ၾကားခံစခန္းအျဖစ္ အသံုးခ်ခြင့္စသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ မ်ားျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံပိုင္ အုန္းကၽြန္းကဲ့သို႔ ေနရာမ်ားတြင္ အေမရိကန္ေရတပ္ အေျခစိုက္စခန္းမ်ား ထားရွိမႈႏွင့္ ေဘာ္လီပဇား၌ စစ္ဘက္ေလယာဥ္မ်ား အသံုးျပဳေနမႈကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ရသည္။ တစ္နည္း အားျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံအားထိန္းခ်ဳပ္ေရး (China Containment Policy ) မူ၀ါဒႏွင့္ အိႏိ္ၵယႏိုင္ငံ၏ ႀကီးထြား လာမည့္ စစ္ေရးအင္အားႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ လက္နက္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ပထ၀ီအေနအထား အရ  ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသည္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အတြက္ အသံုး၀င္ေသာ ေျခကုပ္စခန္း တစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနမႈအျဖစ္ ရႈျမင္ႏိုင္သည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံမွလည္း အေမရိကန္၏ ေထာက္ပံ့မႈ အေပၚ တုံ႔ျပန္ရန္ႏွင့္ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ မွတဆင့္ တရုတ္၏ အေနာက္ဖက္ ထြက္ေပါက္အျဖစ္ အိႏိ္ၵယ သမုဒၵရာသို႔ ၀င္ေရာက္ေရး အပါအ၀င္ အိႏိ္ၵယႏွင့္ေဒသတြင္း အင္အားထိန္းညိႇမႈ ရရွိႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရွိသည္။

၂၀ရာစု ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသည္  တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတိုးတက္လာျပီး တရုတ္ႏိုင္ ငံမွ စစ္လက္နက္မ်ားကို ၀ယ္ယူအသံုးျပဳလ်က္ ရွိသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသည္ အာရွတြင္ ပဥမေျမာက္ ကမၻာေပၚတြင္ န၀မေျမာက္ လူဦးေရ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံျဖစ္ျခင္း၊ ေျမေနရာက်ဥ္းေျမာင္းၿပီး လူဦးေရေမြး ဖြားႏႈန္းျမင္ျခင္း၊ လူဦးေရသိပ္သည္းမႈႏႈန္းျမင့္ျခင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အနည္းဆံုး တိုင္းျပည္စာရင္းတြင္ ပါ ၀င္ျခင္း ၊ စာတတ္ေျမာက္မႈ အနည္းဆံုးႏွင့္ ကေလးေမြးဖြားၿပီး ေသဆံုးမႈႏႈန္း မ်ားျပားျခင္း၊ ေတာင္ အာ ရွေဒသအတြင္း မြတ္စလင္လူဦးေရ အမ်ားဆံုးႏိုင္ငံ စာရင္းတြင္ပါ၀င္ေနျခင္း၊ ႏွစ္ စဥ္သဘာ ၀ ေဘးအႏၱ ရာယ္ခံရျခင္း၊ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးအရ ကြဲျပားျခားနားျခင္းႏွင့္ လူဦးေရေပါက္ကြဲမႈ မွတဆင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ စိမ့္၀င္မႈမ်ားျပားျခင္း စသည္တို႕ေၾကာင့္ ေဒသအတြင္း တည္ၿငိမ္ေရးႏွင့္လံုၿခံဳေရး အား ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ တည္ရွိေနေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ရသည္။

Reference
http://data.un.org/CountryProfile.aspx?crName=Bangladesh
http://en.wikipedia.org/wiki/Bangladesh
https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bg.html

James Mint