“““ အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈ ဆိုသည္မွာ ”””

    
“အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈ” ဆိုသည့္စကားလံုးသည္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ေရးသားထားေသာ“Domestic Violence” ကိုတိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္။ အိမ္တြင္အၾကမ္းဖက္မႈသည္ မိသားစုတခုတြင္ အတူေနထိုင္ၾကေသာ မိသားစုအဖြဲ႕၀င္တေယာက္မွ အျခားတေယာက္အား စိတ္ပိုင္း၊ရုပ္ပိုင္း၊ လိင္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အရႏိုင္ထက္စီးနင္းက်င့္ႀကံျပဳမူျခင္းကို အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မူဟု ေခၚဆိုင္ႏိုင္သည္။          အိမ္တြင္း အၾကမ္းဖက္မႈသည္ လူတို႕လက္ခံယံုၾကည္က်င့္သံုးေနေသာ အေျခေနမ်ားအရလည္း ကြဲးျပား မႈရွိ သည့္အတြက္ အျခားေသာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈမ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပလိုပါသည္။



(၁) အိမ္တြင္အၾကမ္းဖက္မႈဆိုသည္မွာ 

မိမိ၏ဇနီးမယာအား ျပင္းထန္စြာ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ေစာ္ကားျဖင္း၊ က်ဴးလြန္ျခင္း၊ရိုက္ႏွက္ျခင္း၊ အဆက္မျပက္ရိုက္ႏွက္ျခင္း၊ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးေနွာက္ယွက္ျခင္း၊ဆိုး၀ါးစြာထုႏွက္ျခင္း၊လိင္ပိုင္အရၿခိမ္းေျခာက္ အၾကပ္ကိုင္ျခင္း၊ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရန္ျပဳျခင္း၊ဆိုး၀ါစြာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရန္ျပဳျခင္း၊ခ်ဴပ္ေႏွာင္းထာျခင္း ၊ျပန္ေပးဆြဲျခင္း(သို႕မဟုတ္) တမိုးေအာက္တြင္ ေနထိုင္သူထဲမွ မိသားစုတဦးဦးကို ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ဒုကေရာက္ေအာင္ ျပစ္မႈေျမာက္သည္ အထိ က်ဴးလြန္မႈကိုေခၚဆိုသည္။

မွတ္ခ်က္
       ဆိုး၀ါးစြာေႏွာက္ယွက္ျခင္း၊က်ဴးလြန္ျခင္း၊ရိုက္ႏွက္ျခင္း၊ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးေၾကာက္မက္ဖြယ္ရန္ျပဳမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား သည္ ႀကီးေလးေသာ ျပစ္မႈမ်ားျဖစ္သည္။ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေသာအမ်ဳိးသမီးတဦးကို ကိုယ္၀န္ရွိမွန္း သိရက္ႏွင့္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ အႏိုင္က်င့္မႈသည္ႀကီးေလးေသာျပစ္မႈျဖစ္သည္ ။ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္ က်ဴးလြန္မႈတို႕သည္ အသက္ ၆၅ႏွစ္ႏွင့္ ယင္းအထက္ရွိသူမ်ား ကိုႀကီးေလးေသာျပစ္မႈမ်ဳိးျဖစ္ သည္။ ထို႕အျပင္ ပဋိပကျဖစ္စဥ္အတြင္း လက္နက္သံုးစြဲျခင္းသည္လည္း ႀကီးေလးေသာ ျပစ္မႈအျဖစ္ စြဲခ်က္တင္ႏိုင္သည္။*¹

(၂) အိမ္ေထာင္စု တခုအတြင္းရွိသူ တေယာက္ေယာက္အား ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ နာက်င္ မႈျဖစ္ေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္လုပ္ေဆာင္သည္အျပဳအမႈကို အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ ဆိုသည္။ဤေနရာတြင္ အိမ္ေထာင္စု၀င္တေယာက္ေယာက္အား အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္သည့္ မည္သို႕ေသာ အျပဳအမႈမ်ဳိးျဖစ္ေစ၊ အိမ္ေထာင္စု၀င္ တေယာက္ေယာက္အား ၎၏အလိုဆႏၵမပါပဲႏွင့္ တစံုတခုျပဳလုပ္ ရန္မတရားခိုင္ေစသည့္ အျပဳမႈမ်ဳိးျဖစ္ေစ အႀကံဳး၀င္သည္။(မိဘမ်ားက သားသမီးျဖစ္သူကို ေက်ာင္းသြား ရန္ျဖစ္ေစ၊က်န္းမားေရးအတြက္ ေဆး၀ါးကုသရန္ ၎တို႕၏အလို႕ကိုဆန္႕က်င္ကာ အတင္အၾကပ္ခိုင္းေစ ရသည့္ အေျခအေနမ်ဳိးကိုမူ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈဟု အဓိပၸါယ္မဖြင့္ႏိုင္ပါ)*²

(၃) အိမ္တြင္အၾကမ္းဖက္မႈသည္ ဇနီးအေပၚအၾကမ္းဖက္ျခင္း(သို႕မဟုတ္)ဇနီးသည္အား ရိုက္ႏွက္ျခင္းဟု အမ်ားအားျဖင့္ သိၾကၿပီး ၎အျပင္ လင္ေယာက်ၤား (သို႕မဟုတ္)အတူတူေနထိုင္သူက ရုပ္ပိုင္ဆိုင္းရာ အရျဖစ္ေစ၊စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ (သို႕တည္းမဟုတ္) ခံစားမႈျဖစ္ေပၚသည္အထိ ျပဳမူျခင္းကို အၾကမ္း ဖက္ျခင္း ဟုေခၚသည္။၎အျပင္ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈသည္ မိသားစု အတြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈ ပံုစံအားလံုး ေခၚဆိုႏိုင္ပါသည္။*³  

                         
အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈဆိုသည္မွာ 

မိသားစုတခုအတြင္း ျဖစ္ပြားရသည့္အၾကမ္ဖက္မႈမ်ားကိုဆိုလိုသည္။တနည္းဆိုရေသာ ေသြးသားေတာ္စပ္မႈ အရျဖစ္ေစ၊ဥပေဒအရျဖစ္ေစ၊ေသြးသားရင္းႏွီးမႈအရျဖစ္ေစ တည္ရွိေနသူမ်ား တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္ အၾကားတြင္ ျဖစ္ပြားေသာအၾကမ္းဖက္မႈကို အိမ္တြငး္အၾကမ္းဖက္မႈဟုေခၚသည္။ အိမ္တြင္း အၾကမ္း ဖက္မႈဆိုေသာ အသံုးႏႈန္းမွာ ဘက္လိုက္မႈမရွိေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ အမ်ဳိးသားမ်ားမွ က်ဴးလြန္ေသာ ရာဇ၀တ္မႈလည္းျဖစ္သည္။  

အမ်ဳိးသမီးမ်ားက အမ်ဳိးသားမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္ပါကလည္း အမ်ဳိးသားမ်ားက်ဴးလြန္းေသာ အခ်ဳိးႏွင့္ႏႈိင္းယွဥ္ ပါက ရွိသည္ဆိုရံုမွ်ေလာက္သာ ျဖစ္ပြားသည္။၎မွာလည္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္က်ဴးလြန္လာမႈေၾကာင့္မိမိကိုယ္မိမိခုခံကာကြယ္ရင္း ျဖစ္ေပၚျခင္းသာျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ တရားေရးဌာန၏ အဆိုရ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ အမ်ဳိးသားမ်ားထက္(၁၁)၁ ပိုမိုခံစားရဖြယ္ရွိ သည္ဟု ဆိုပါသည္။♂

 

Woman victim of domestic violence and abuse Woman victim of domestic violence and abuse. Black and white photo Артем Фурман

 

۞  အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈပံုစံမ်ား အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈပံုစံမ်ားကို အပိုင္း(၃)ပိုင္းခြဲ၍ တင္ျပသြား မ ည္ျဖ စ္ သည္။

(၁) စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္ျခင္း၊
(၂) ကိုယ္ထိလက္ေရာက္အၾကမ္းဖက္မႈက်ဴးလြန္ျခင္း၊
(၃) လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ေစာ္ကားျခင္းတို႕ျဖစ္သည္။

(၁)စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္ျခင္း   

သံသယျဖင့္စြတ္စြဲျခင္း၊အငယ္အေႏွာင္းထားျပျခင္း၊လုပ္ခ်င္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္ခြင့္ မျပဳျခင္း၊မိသားစု ၊သူငယ္ခ်င္းေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္      ဆက္သြယ္ခြင့္မျပဳျခင္း၊ေမာက္မာစြာေျပာ ဆိုျခင္း၊ဟန္႕တား ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း ၊ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ျခင္း၊မေထ့မဲ့ျမင္ျပဳျခင္း၊အေပ်ယ္သေဘာအရ      စေနာက္ ၍ေသာ္ လည္းေကာင္း တဖက္သားအာခံစားခ်က္ျဖစ္ေပၚေစသည္အထိ ျပဳမႈျခင္းကို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ အၾကမ္း ဖက္ျခင္းဟုေခၚသည္။တခါတရံ ထိုမွတဆင့္ အေခ်အတင္စကားမ်ားျခင္း ၊ေအာ္ဟစ္ျခင္း၊ငယ္က်ဳိးငယ္နာ အျပစ္ေဖာ္ထုတ္၍ နားၾကည္းစြာ ေျပာဆိုၾကျခင္း၊ၿခိမ္းေျခာက္အၾကပ္ကိုင္ျခင္းတို႕သည္လည္း စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာထိခိုက္ေစျခင္းတြင္အက်ဳံး၀င္ေပသည္။(အထက္တြင္တင္ျပခဲ့ေသာ အျပဳအမႈမ်ား သည္ ျပသနာျဖစ္ သည္ဟု လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပရန္ ခဲယဥ္းသည္။)

(၂) ကိုယ္ထိလက္ေရာက္အၾကမ္းဖက္မႈက်ဴးလြန္ျခင္း၊  
     
အိမ္ေထာင္ဖက္အားပါးရိုက္ျခင္း၊ဆံပင္ေဆာင့္ဆြဲျခင္း၊ကန္းေၾကာက္ထိုးႀကိတ္ျခင္း၊တြန္းလွဲျခင္း၊ေရေႏြးပူျဖင့္
 ေလာင္းျခင္း၊ထုႏွက္ျခင္း၊ လည္ပင္းညစ္ျခင္း၊ရိုက္ႏွက္ျခင္း၊အမ်ဳိးမ်ဳိးတို႕ အျပင္တခါတရံရန္ျဖစ္စဥ္ အတြင္း ေသနတ္၊ဒုတ္၊ဓါး၊ကက္ေၾကး၊ႀကိမ္းလံုး၊တံၿမိတ္စည္း၊ ဖန္ခြက္၊ပန္ကန္လံုးစသည့္ နီးစပ္ရာတို႕ကို အသံုးျပဳကာ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္(တနည္းအားျဖင့္ ခြန္အားကို အသံုးျပဳဳ၍) ႏွိပ္စက္ျခင္ ျဖစ္သည္။ထို႕ျပင္ အျခားနီးစပ္ရာ အရာ၀တၴဳမ်ားကို အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ ျပင္းထန္ေသာ ရန္ပြဲျဖစ္သည့္အဆင့္ထိ အေျခး အေနဆိုးမ်ားျဖစ္ ေပၚေစၿပီး အိမ္ေထာင္ဖက္အား ျပင္းထန္ေသာဒဏ္ရာမ်ားရရွိေစႏိုင္သလို၊တခါတရံတြင္ အၾကမ္းဖက္ခံရသူမွာ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသးဆံုးရသည္       အထိျဖစ္ေပၚေစျခင္းကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ အၾကမ္းဖက္ျခင္းဟုေခၚသည္။(ဤျပသနာျဖစ္ပံုသည္ ျမင္သာထင္သာရွိ၍ျပသနာျဖစ္ၾက သည္ဟုေျပာရန္   လြယ္ကူသည္။)

 

(၃) လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ေစာ္ကားျခင္း၊

အိမ္ေထာင္ဖက္၏ သေဘာတူညီမႈမရရွိဘဲ တနည္းအားျဖင့္ ဆႏၵပါ၊မပါ မေမးၾကည့္ဘဲ တဖက္အလို ဆႏၵျဖင့္ အတင္အဓမၼ လိင္ဆက္ဆံ ျခင္းကို လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ၊ အၾကမ္းဖက္မႈဟုေခၚသည္။ တနည္း အားျဖင့္ လင္မယားအၾကား မုဒိမ္းက်င့္မႈျဖစ္သည္ဟုလည္း ေခၚဆိုႏိုင္သည္။ (လင္ႏွင့္မယားအၾကား မုဒိမ္းမႈဆိုသည့္ စကားလံုးသည္ ဥပေဒအရျပဌာန္းထားၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာ အသိုင္းအ၀ိုင္း တြင္ ေျပာဆိုမႈမရွိေသးေပး။)

ကိုးကားခ်က္မ်ား

1-Domestic Violence by Vantage Pro Professional Education, Florida, USA
2-ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈ ဆိုင္ရာဥပေဒၾကမ္း
3-Violence Against Women Prevention Handbook-Breaking Free
4-Violence Against Women  Special

                             
အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈဆိုင္ရာ သိေကာင္းစရာမ်ားစာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပေပးသည္

http://kolinthalarwaddythar.blogspot.com/2012/02/blog-post_13.html